سازگاری چهار گونه سوزنی‌برگ خانواده کاج‌ها در حاشیه جنگل پایین‌بند چمستان نور

بررسی سازگاری گونه‌های غیربومی در موطن جدید، امری ضروری پیش از کاشت گسترده آنها در هر کشوری است. به‌منظور بررسی روند رشد و بقاء چهار گونه درختی از خانواده کاج شامل Pinus pinea، Pinus ponderosa، Picea abies و Abies alba، هر کدام در کرتی (plot) به مساحت 1600 مترمربع به تعداد 121 اصله نهال (11×11) به فاصله کاشت 4×4 متر در سال 1362 در عرصه جلگه‌ای ایستگاه تحقیقاتی چمستان- نور در استان مازندران کاشته شدند. اندازه‌گیری شامل صفات کمی (قطر برابرسینه، ارتفاع کل، ضریب قدکشیدگی و متوسط رویش قطری، ارتفاعی و حجمی سالیانه در هکتار) و کیفی ]زنده‌مانی و کیفیت تنه (دوشاخگی، راست بودن و هرس طبیعی)] در پایان 24 سالگی بود. دو ردیف از هر طرف کرت به‌عنوان حاشیه حفاظتی (بافر) از آماربرداری حذف گردیدند و آماربرداری به‌صورت صددرصد انجام شد. در نهایت داده‌ها با آزمون تجزیه واریانس یک طرفه (به‌احتمال 95 درصد) در محیط SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بیشترین و کمترین درصد زنده‌مانی به‌ترتیب به Picea abies (82 درصد) و Pinus ponderosa (53 درصد) اختصاص داشت. از لحاظ کیفیت تنه بهترین کیفیت تنه به‌ترتیب به گونه‌های Picea abies و Abies alba و کمترین کیفیت تنه به‌ترتیب به گونه‌های Pinus pinea و Pinus ponderosa اختصاص داشتند. بیشترین و کمترین قطر برابرسینه به‌ترتیب به Pinus pinea با میانگین 2/28 سانتی‌متر (رویش قطری سالیانه 7/11 میلی‌متر) و Pinus ponderosa و Abies alba به‌ترتیب با میانگین 6/11 و 7/11 سانتی‌متر (رویش قطری سالیانه 8/4 و 9/4 میلی‌متر) تعلق داشت. بیشترین و کمترین ارتفاع به‌ترتیب به Pinus pinea با متوسط 6/11 متر (رویش ارتفاعی سالیانه 4/48 سانتی‌متر) و Pinus ponderosa با متوسط 29/5 متر (میانگین رویش ارتفاعی سالیانه 0/22 سانتی‌متر) اختصاص یافت.